Bảo vật quốc gia Bàn thờ Phật bằng đá xanh chùa Phổ Quang hư hỏng sau vụ hỏa hoạn, gây lo ngại về cấu trúc và hình dáng

Bảo vật quốc gia Bàn thờ Phật bằng đá xanh chùa Phổ Quang, Phú Thọ, có niên đại hơn 700 năm đã bị hư hỏng một số chi tiết sau vụ hỏa hoạn nghiêm trọng xảy ra ngày 23/10, khiến các chuyên gia lo ngại về cấu trúc và hình dáng của cổ vật này.

Bảo vật quốc gia Bàn thờ Phật bằng đá xanh chùa Phổ Quang hư hỏng sau vụ hỏa hoạn, gây lo ngại về cấu trúc và hình dáng

Bảo vật quốc gia Bàn thờ Phật bằng đá xanh chùa Phổ Quang được đánh giá là cổ vật đặc biệt quý hiếm, có giá trị lịch sử, mỹ thuật và triết lý sâu sắc. Ngay sau vụ hỏa hoạn, các cơ quan chuyên môn đã tiến hành xem xét hư hại của cổ vật này.

Theo ghi nhận ban đầu, hai chi tiết cánh sen ở phía trên cùng bên phải của cổ vật đã bị vỡ hỏng. Nhiều vị trí trên bề mặt đá xám đen, yêu cầu xem xét kỹ lưỡng hơn để xác định chính xác mức độ biến đổi do lửa gây ra.

Bảo vật quốc gia Bàn thờ Phật bằng đá xanh chùa Phổ Quang hư hỏng sau vụ hỏa hoạn, gây lo ngại về cấu trúc và hình dáng

Cổ vật này được chế tác từ 71 phiến đá xanh ghép lại, khiến giới chuyên môn lo lắng kết cấu và hình dạng có thể bị ảnh hưởng sau vụ hỏa hoạn kéo dài khoảng 2 giờ. Hiện cần có đánh giá chuyên sâu hơn.

Ngay trong chiều 23/10, Cục Di sản Văn hóa đã chỉ đạo Sở VHTT&DL Phú Thọ phối hợp với các cơ quan địa phương triển khai biện pháp khẩn cấp bảo vệ cổ vật.

Bảo vật quốc gia Bàn thờ Phật bằng đá xanh chùa Phổ Quang hư hỏng sau vụ hỏa hoạn, gây lo ngại về cấu trúc và hình dáng

Tại chùa Phổ Quang, sau khi dập tắt ngọn lửa, lực lượng chức năng đã căng bạt quây kín gian chính điện và phong tỏa hiện trường. Đội ngũ cán bộ công an được phân công trực bảo vệ liên tục.

Bàn thờ Phật bằng đá xanh, còn được gọi là Bàn thờ Phật hoa sen, được chế tác vào năm 1387 dưới triều đại vua Trần Phế Đế. Cổ vật có chiều cao và rộng hơn 1 mét, chiều dài 3,3 mét.

Bảo vật quốc gia Bàn thờ Phật bằng đá xanh chùa Phổ Quang hư hỏng sau vụ hỏa hoạn, gây lo ngại về cấu trúc và hình dáng

Theo nghiên cứu của Bảo tàng Hùng Vương, Bàn thờ Phật hoa sen được chia thành 5 tầng với hoa văn, họa tiết mang những ý nghĩa riêng. Đặc biệt, tầng trên cùng chạm khắc đóa sen đang nở, phù hợp với văn hóa Phật giáo về hiện thân Đức Phật trên đài sen.

Tầng giữa của bàn thờ chạm khắc hai con rồng Việt và họa tiết giống như lá đề hoặc tia mặt trời, thể hiện ý niệm "lưỡng long chầu nhật" về sức mạnh và uy phong dân tộc.

Bàn thờ Phật hoa sen còn đánh dấu lần đầu tiên xuất hiện hình tượng "sư tử hí cầu" và "cá hóa rồng" trong mỹ thuật cổ. Cổ vật này cũng mang họa tiết hoa hải đường, loài hoa đặc trưng của vùng trung du Tây Bắc.

Từ khi chế tác, Bàn thờ Phật hoa sen được đặt tại chùa Phổ Quang ở làng Dòng (xã Xuân Lũng) mà không hề di chuyển. Người dân làng Dòng đã bảo vệ cổ vật qua nhiều thế kỷ như một báu vật, cho đến vụ hỏa hoạn đáng tiếc xảy ra.