Cục Đường bộ đề xuất phương án cơ quan quản lý trực tiếp thu phí đường cao tốc

Để thực hiện thu phí đường cao tốc do nhà nước đầu tư theo quy định của Luật Đường bộ, Cục Đường bộ Việt Nam đề xuất lựa chọn phương án cơ quan quản lý tài sản đường cao tốc sẽ trực tiếp tổ chức thu phí. Đây là một trong những phương thức khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ được quy định hiện hành.

---

Cục Đường bộ đề xuất phương án cơ quan quản lý trực tiếp thu phí đường cao tốc

Cục Đường bộ Việt Nam đề xuất lựa chọn phương án cơ quan được giao quản lý tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ trực tiếp tổ chức khai thác tài sản (thu phí) đối với các đoạn cao tốc do nhà nước đầu tư, sở hữu, quản lý, khai thác theo quy định pháp luật.

Đây là phương án được lựa chọn dựa trên cơ sở pháp lý của Luật Quản lý sử dụng tài sản và phù hợp với thẩm quyền phê duyệt Đề án của Bộ Giao thông Vận tải. Phương án này cũng phù hợp với thực tế tình hình quản lý, vận hành đường cao tốc hiện nay.

Phương án cơ quan quản lý trực tiếp thu phí có nhiều ưu điểm, trong đó nổi bật nhất là:

- **Đảm bảo sự chủ động trong quản lý và khai thác tài sản:** Cơ quan quản lý sẽ trực tiếp chịu trách nhiệm quản lý, bảo trì, thu phí và kiểm soát chất lượng dịch vụ trên các đoạn đường cao tốc do mình sở hữu và khai thác. Điều này giúp đảm bảo tính chủ động trong quản lý, hạn chế tình trạng chậm trễ hoặc gián đoạn trong quá trình thu phí.

- **Tối ưu hóa chi phí:** Khi cơ quan quản lý trực tiếp thu phí, sẽ không phải trả các khoản phí liên quan đến chuyển nhượng quyền thu phí hay cho thuê quyền khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ như các phương thức khác. Do đó, phương án này giúp tối ưu hóa chi phí quản lý và khai thác đường cao tốc.

- **Đảm bảo nguồn thu cho nhà nước:** Phương án trực tiếp thu phí đảm bảo nguồn thu ổn định cho nhà nước từ hoạt động khai thác đường cao tốc. Nguồn thu này sẽ được sử dụng để tái đầu tư vào nâng cấp, mở rộng và bảo trì các tuyến đường cao tốc, góp phần nâng cao chất lượng kết nối giao thông trên cả nước.

Cục Đường bộ đề xuất thời gian thực hiện phương thức khai thác tài sản hạ tầng đường cao tốc theo phương án trực tiếp thu phí là từ 5 - 8 năm (hết 1 chu kỳ khai thác thiết bị).

Việc thu phí sử dụng đường cao tốc sẽ được áp dụng theo hình thức thuê dịch vụ, trong đó nhà nước sẽ đầu tư hệ thống hạ tầng và thuê đơn vị kết nối vận hành. Hệ thống thu phí tự động không dừng trên cả nước đã được vận hành là điều kiện thuận lợi để lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ thu phí.

Việc tổ chức thu phí sử dụng đường cao tốc sẽ thông qua trạm thu phí, áp dụng mô hình với "đầu vào ETC đa làn tự do (không có barie), đầu ra ETC đơn làn (có barie)". Mô hình này sẽ giúp cải thiện lưu thông, giảm ùn tắc và tăng hiệu quả thu phí.

Khu quản lý đường bộ sẽ được giao nhiệm vụ kiểm tra giám sát, quản lý nguồn tiền thu được từ các trạm thu phí. Các đơn vị này sẽ chịu trách nhiệm giám sát hoạt động thu phí, đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật và đảm bảo sự minh bạch, chính xác trong quá trình thu phí.

Cục Đường bộ dự kiến sẽ bắt đầu triển khai thu phí đối với các tuyến đường cao tốc do nhà nước đầu tư từ tháng 5 năm 2025, sau khi các tuyến cao tốc đã hoàn thành xây dựng các công trình thiết yếu như trạm dừng nghỉ và hệ thống ITS.

Việc triển khai thu phí đường cao tốc sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác và sử dụng hiệu quả nguồn lực tài chính từ hệ thống đường cao tốc do nhà nước đầu tư. Đồng thời, đây cũng là nguồn thu quan trọng để tái đầu tư vào nâng cấp, cải tạo và mở rộng hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội của cả nước.