Đề xuất xây hai hồ chứa khổng lồ để giải cơn khát cho Tây Nam Bộ

Để giải quyết tình trạng thiếu nước ngọt trầm trọng ở Đồng bằng sông Cửu Long, các nhà khoa học đề xuất xây hai hồ chứa khổng lồ với dung tích lên tới 3 tỷ m3 nước tại Đồng Tháp và Hậu Giang. Dự án táo bạo này hứa hẹn sẽ mang lại nguồn nước ổn định cho người dân và phát triển kinh tế của khu vực.

Đề xuất xây hai hồ chứa khổng lồ để giải cơn khát cho Tây Nam Bộ

Đồng bằng sông Cửu Long, vựa lúa lớn nhất cả nước, đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nước ngọt nghiêm trọng. Với mật độ dân số ngày càng tăng và nhu cầu phát triển kinh tế mạnh mẽ, nguồn nước từ sông Mekong và các kênh rạch đang trở nên cạn kiệt.

Trăn trở trước vấn đề này, các nhà khoa học thuộc Hội Khoa học Kinh tế và Quản lý TP.HCM đã đưa ra một đề xuất táo bạo: xây dựng hai hồ chứa nước khổng lồ với dung tích 1,5 tỷ m3 tại Đồng Tháp và 1 tỷ m3 tại Hậu Giang.

Đề xuất xây hai hồ chứa khổng lồ để giải cơn khát cho Tây Nam Bộ

Hồ chứa được đề xuất xây dựng gần vườn quốc gia Tràm Chim, huyện Tam Nông, Đồng Tháp. Với diện tích khoảng 27.000 ha, hồ dự kiến có dung tích lên tới 1,5 tỷ m3 nước. Theo nhóm nghiên cứu, vị trí hồ thuận lợi cho việc điều tiết dòng chảy mùa hạn, cung cấp nước cho các tỉnh Long An, Tiền Giang, Vĩnh Long, Bến Tre.

Tuy nhiên, việc xây dựng hồ chứa sẽ ảnh hưởng đến khoảng 8.000 hộ dân với gần 32.000 nhân khẩu. Ước tính chi phí cho hồ chứa này khoảng 67.000 tỷ đồng, bao gồm cả chi phí xây dựng và giải phóng mặt bằng.

Hồ chứa thứ hai được đề xuất xây dựng gần khu bảo tồn thiên nhiên Lung Ngọc Hoàng, huyện Phụng Hiệp, Hậu Giang. Với diện tích dự kiến hơn 17.000 ha, hồ có thể chứa tới 1 tỷ m3 nước. Nhóm nghiên cứu cho biết khu vực này có dân cư thưa thớt, nên chi phí đền bù giải tỏa không quá cao.

Tổng số hộ dân dự kiến di dời khoảng 11.700 với gần 47.000 nhân khẩu. Tổng mức đầu tư cho công trình khoảng 68.000 tỷ đồng. Theo nhóm nghiên cứu, hồ chứa sẽ giúp điều tiết nước cho các tỉnh Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau và một phần Kiên Giang, Cần Thơ.

Đề án nghiên cứu của nhóm tác giả đã nhận được sự quan tâm của các chuyên gia trong lĩnh vực thủy lợi. PGS.TS Tô Văn Thanh, Viện phó Viện khoa học thủy lợi Miền Nam, đánh giá cao tính tâm huyết của các nhà khoa học. Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra những thách thức trong việc xây dựng hồ chứa nước trong điều kiện nền đất yếu như ở Đồng bằng sông Cửu Long.

Cụ thể, ông Thanh cho rằng việc xây dựng hồ trên nền đất yếu đòi hỏi kỹ thuật cao. Ngoài ra, phương thức phân phối nước, vấn đề bảo vệ môi trường cũng cần được tính toán kỹ lưỡng. Việc chuyển nước phục vụ sản xuất tại các hồ quy mô lớn cần có hệ thống trạm bơm công suất cao, làm các hệ thống cống bắc qua kênh, ảnh hưởng đến giao thông, phát triển kinh tế, môi trường tại khu vực.

Tại hội thảo, nhiều chuyên gia và đại biểu cũng bày tỏ những ý kiến phản biện. PGS.TS Phùng Chí Sỹ, Phó chủ tịch Hội nước và môi trường TP.HCM, cho rằng việc xây dựng hồ chứa nước gần các khu bảo tồn thiên nhiên cần được cân nhắc cẩn thận. Theo ông, Luật đa dạng sinh học và Luật lâm nghiệp quy định các khu bảo tồn thiên nhiên được bảo vệ nghiêm ngặt, hạn chế can thiệp của con người.

Ông Sỹ nhấn mạnh rằng việc xây dựng hồ chứa nước ngọt là giải pháp đáp ứng nhu cầu nước, nhưng cần xem xét nhiều khía cạnh khác nhau để đảm bảo hài hòa lợi ích người dân, không làm tổn hại môi trường. Các chuyên gia khác cũng đề xuất xây dựng phân tán các hồ chứa quy mô nhỏ, để giảm chi phí xây dựng, giải phóng mặt bằng và khả thi hơn trong vấn đề vận chuyển nước.

Đề xuất xây hai hồ chứa nước khổng lồ tại Đồng Tháp và Hậu Giang là một giải pháp táo bạo và đầy tham vọng để giải quyết tình trạng thiếu nước ngọt ở Tây Nam Bộ. Tuy nhiên, dự án này cũng đi kèm với những thách thức và đòi hỏi sự tính toán kỹ lưỡng.

Cần có những nghiên cứu chuyên sâu hơn về tính khả thi của dự án, ảnh hưởng môi trường, phương thức phân phối nước và giải quyết bài toán tái định cư cho người dân bị ảnh hưởng. Các chuyên gia cũng nhấn mạnh cần có sự tham vấn rộng rãi để đảm bảo sự đồng thuận và tính bền vững của dự án trong tương lai.