Diện mạo mới của Chùa Cầu: Giữ gìn di sản song hành với bảo tồn bền vững

Sau hơn 4 thế kỷ tồn tại, Chùa Cầu Hội An vừa trải qua đợt trùng tu lớn nhất trong lịch sử, gây ra nhiều ý kiến trái chiều. Tuy nhiên, theo Chủ tịch thành phố Hội An, việc trùng tu này đảm bảo các nguyên tắc bảo tồn di tích và mang lại sự vững bền dài lâu cho công trình mang tính biểu tượng này.

Diện mạo mới của Chùa Cầu: Giữ gìn di sản song hành với bảo tồn bền vững

Chúa tịch thành phố Hội An, ông Nguyễn Văn Sơn, khẳng định quá trình trùng tu Chùa Cầu đã tuân thủ đầy đủ các nguyên tắc công khai minh bạch, với sự tham vấn của các chuyên gia trong và ngoài nước. Việc trùng tu đảm bảo các yếu tố gốc tối đa nhất, bao gồm ngói cũ, ngói mới, gỗ mới và gỗ cũ. Nguyên tắc này được các chuyên gia Nhật Bản đánh giá rất cao.

Mặc dù gây nhiều tranh cãi, nhưng việc sơn lại Chùa Cầu sau khi trùng tu là một bước cần thiết để bảo quản công trình khỏi mưa gió và các yếu tố thời tiết. Tất cả màu sơn đều dựa trên nghiên cứu tỉ mỉ về màu gốc của di tích. Theo ông Sơn, sau một thời gian tiếp xúc với mưa gió, màu sắc mới sẽ dần phai thành màu cũ, hòa hợp với tổng thể công trình.

Diện mạo mới của Chùa Cầu: Giữ gìn di sản song hành với bảo tồn bền vững

Hiểu được sự quan tâm của người dân và du khách, thành phố Hội An sẽ tiếp tục nghiên cứu về màu sắc Chùa Cầu trong thời gian tới. Mục tiêu là tìm ra phương án pha lại màu sắc sao cho ít thay đổi nhất, đảm bảo tính thẩm mỹ và giá trị di tích.

Chùa Cầu Hội An là di tích quốc gia đặc biệt, có lịch sử hơn 400 năm với 7 lần trùng tu. Lần trùng tu gần nhất vào năm 1986 không đảm bảo được yếu tố vững bền do điều kiện kinh tế khó khăn. Trong những năm gần đây, di tích xuống cấp nghiêm trọng, đe dọa đến an toàn của khách tham quan, khiến việc đại trùng tu trở nên cấp thiết.

Diện mạo mới của Chùa Cầu: Giữ gìn di sản song hành với bảo tồn bền vững

Trước khi trùng tu, hệ thống dầm, sàn của Chùa Cầu bị mục ruỗng, móng lún nứt. Các cấu kiện giữa chùa và cầu không liên kết nhau, dẫn đến nguy cơ sụp đổ cao. Việc trùng tu nhằm giải quyết những vấn đề này, đảm bảo sự an toàn và bền vững lâu dài cho di tích.

Việc trùng tu Chùa Cầu đòi hỏi một quá trình chuẩn bị công phu trong nhiều năm. Thành phố đã tổ chức nhiều hội thảo quốc tế và trong nước để tham vấn các nhà chuyên môn. Hồ sơ trùng tu được lập với sự tham vấn đầy đủ của các nhà nghiên cứu, đặc biệt là các chuyên gia Nhật Bản.

Diện mạo mới của Chùa Cầu: Giữ gìn di sản song hành với bảo tồn bền vững

Trong quá trình trùng tu, từng viên ngói, cấu kiện gỗ đều được tháo gỡ và đánh dấu cẩn thận. Các chuyên gia thẩm định hiện trạng của từng cấu kiện, xác định phần nào có thể sử dụng và phần nào cần loại bỏ. Tất cả đều được ghi chép trong biên bản cụ thể để đảm bảo tính chính xác và minh bạch.

Nguyên tắc xuyên suốt trong quá trình trùng tu là bảo tồn tối đa các yếu tố gốc của Chùa Cầu. Cấu kiện gỗ hư hỏng không đảm bảo an toàn mới được thay mới. Những phần còn lại, dù là ngói, gạch hay thanh gỗ, đều được giữ lại nguyên vẹn. Điều này đảm bảo giá trị lịch sử và tính chân thực của di tích.

Diện mạo mới của Chùa Cầu: Giữ gìn di sản song hành với bảo tồn bền vững

So với các lần trùng tu trước đây, đợt trùng tu lớn lần này tập trung vào yếu tố vững bền. Công trình được thiết kế để chống chịu tốt hơn với mưa, gió và các tác động của thời gian. Chính yếu tố vững bền này sẽ giúp Chùa Cầu trường tồn với thời gian, tiếp tục là biểu tượng của Hội An và là di sản quý giá của Việt Nam.