Hang Con Moong: Kỳ quan khảo cổ thời tiền sử của Việt Nam

Nép mình trong vùng đệm của Vườn quốc gia Cúc Phương, Hang Con Moong là một di chỉ khảo cổ đặc biệt, hé lộ những bí ẩn về hành trình phát triển của con người tiền sử từ thời đá cũ đến thời đá mới.

Hang Con Moong: Kỳ quan khảo cổ thời tiền sử của Việt Nam

Hang Con Moong, có nghĩa là hang Con Thú trong tiếng Mường, tọa lạc tại thôn Thành Trung, xã Thành Yên, huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hóa. Thuộc vùng đệm của Vườn quốc gia Cúc Phương, hang nằm trong núi đá vôi có niên đại khoảng 240 triệu năm. Với chiều dài khoảng 40 mét, thông hai đầu và trần hang có chỗ cao đến 10 mét, Hang Con Moong nổi bật như một di chỉ khảo cổ học độc đáo.

Hang Con Moong được phát hiện vào năm 1974 và được khai quật lần đầu tiên vào năm 1976. Các cuộc khai quật đã hé lộ một di chỉ khảo cổ học có địa tầng dày khoảng 9,5 mét, tương ứng với 10 lớp cấu trúc khác nhau.

Hang Con Moong: Kỳ quan khảo cổ thời tiền sử của Việt Nam

Phân tích carbon (C14) trên các mẫu vật tại Hang Con Moong cho thấy niên đại sớm nhất của di chỉ này cách ngày nay khoảng 15.000 năm. Đây là một trong những di chỉ có địa tầng dày và được bảo tồn tốt nhất ở Việt Nam và Đông Nam Á.

Hang Con Moong là minh chứng cho quá trình phát triển liên tục của con người thời tiền sử từ thời đá cũ đến thời đá mới, từ săn bắn hái lượm đến trồng trọt. Các lớp trầm tích tại đây ghi nhận 4 giai đoạn phát triển văn hóa chính, bao gồm giai đoạn tiền Sơn Vi, Sơn Vi, Hòa Bình - Bắc Sơn và Đa Bút.

Hang Con Moong: Kỳ quan khảo cổ thời tiền sử của Việt Nam

Trong các cuộc khai quật tại Hang Con Moong, các nhà khảo cổ đã phát hiện một lượng lớn công cụ lao động bằng đá, xương cốt động vật và vỏ nhuyễn thể. Đặc biệt, tại lớp 10, các nhà khảo cổ đã tìm thấy các mộ táng theo kiểu "nằm co bó gối" - một trong những kiểu táng sớm nhất của con người.

Hang Con Moong là một di chỉ khảo cổ học có giá trị khoa học và văn hóa vô cùng to lớn. Di chỉ này cung cấp những thông tin quý giá về quá trình phát triển của con người thời tiền sử, đặc biệt là giai đoạn chuyển đổi từ thời đá cũ sang thời đá mới.

Hang Con Moong: Kỳ quan khảo cổ thời tiền sử của Việt Nam

Với những giá trị lịch sử và văn hóa đặc biệt, Hang Con Moong đã được công nhận là Di tích khảo cổ Quốc gia vào năm 2007 và trở thành Di tích khảo cổ Quốc gia đặc biệt vào năm 2016. Đây là di tích thứ 4 của Thanh Hóa đạt danh hiệu này.

Ngoài giá trị nghiên cứu khoa học, Hang Con Moong còn là điểm khám phá hấp dẫn đối với du khách. Hàng năm, nơi đây đón tiếp lượng lớn du khách đến tham quan, tìm hiểu về quá khứ xa xưa của vùng đất Thanh Hóa.

Hang Con Moong: Kỳ quan khảo cổ thời tiền sử của Việt Nam

Hang Con Moong hiện đang được đệ trình lên UNESCO để vinh danh là Di sản văn hóa thế giới. Nếu được công nhận, di chỉ khảo cổ này và các di chỉ cư trú khác tại Vườn Quốc gia Cúc Phương sẽ trở thành Di sản thế giới liên tỉnh đầu tiên ở Việt Nam.

Hang Con Moong là minh chứng sống động cho sự giàu có về di sản khảo cổ học của Việt Nam. Việc bảo tồn và phát huy giá trị di tích này sẽ đóng góp quan trọng vào sự phát triển ngành du lịch cũng như giáo dục của địa phương và cả nước. Di chỉ khảo cổ Hang Con Moong hứa hẹn sẽ tiếp tục mang đến những phát hiện mới, làm sáng tỏ thêm hành trình phát triển của loài người trong thời tiền sử.

Hang Con Moong: Kỳ quan khảo cổ thời tiền sử của Việt Nam