Hàng trăm cá nhân liên quan vụ Vạn Thịnh Phát không bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Trong vụ án Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2, cơ quan chức năng đã xác định có hàng trăm cá nhân liên quan đến các hành vi vi phạm của Trương Mỹ Lan và đồng phạm nhưng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự do không biết về mục đích trái pháp luật hoặc chỉ làm theo chỉ đạo.

Hàng trăm cá nhân liên quan vụ Vạn Thịnh Phát không bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Theo cáo trạng, ngoài các bị can chính thức trong vụ án, còn nhiều cá nhân tại Công ty chứng khoán Tân Việt (TVSI), Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã tham gia vào chuỗi hành vi lừa đảo thông qua việc phát hành trái phiếu trái phép.

Tại TVSI, 6 nhân viên Phòng dịch vụ Ngân hàng Đầu tư (IB) phía Nam đã lập hồ sơ dịch vụ tư vấn phát hành trái phiếu cho 4 công ty do bà Trương Mỹ Lan đứng đầu. Tuy nhiên, cơ quan điều tra xác định những nhân viên này không biết về mục đích trái phép của các đợt phát hành trái phiếu.

Tại SCB, hơn 2.000 nhân viên tư vấn đã được đào tạo để bán sản phẩm trái phiếu của Vạn Thịnh Phát. Tuy nhiên, cơ quan điều tra xác định các tài liệu đào tạo và tư vấn bán trái phiếu đều tuân thủ quy trình bán hàng thông thường, không có dấu hiệu lừa dối khách hàng.

Ngoài ra, 45 nhân viên SCB đã liên quan đến việc tạo lập dòng tiền khống tại chi nhánh Sài Gòn và chi nhánh Bến Thành. Những cá nhân này đã thành khẩn khai báo hành vi ký khống chứng từ, thừa nhận sai phạm nhưng không biết về mục đích trái pháp luật.

Tại 4 công ty phát hành trái phiếu do bà Trương Mỹ Lan thành lập, 15 cá nhân đứng tên pháp nhân và kế toán trưởng đều là những người được Tập đoàn Vạn Thịnh Phát thuê và trả công. 115 cá nhân khác được thuê ký các chứng từ nộp, rút tiền để tạo lập dòng tiền khống cũng được Tập đoàn Vạn Thịnh Phát thuê và trả tiền.

Theo cơ quan điều tra, những cá nhân này không biết về chủ trương phát hành trái phiếu trái phép, họ chỉ là những người làm công ăn lương hoặc đang trong tình trạng thất nghiệp. Trong quá trình điều tra, họ đã "thành khẩn khai báo, hợp tác tích cực với cơ quan điều tra" nên không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Bà Trần Thị Thúy Ái, thủ quỹ SCB chi nhánh Sài Gòn, đã giao tiền mặt cho Bùi Văn Dũng, lái xe riêng của bà Trương Mỹ Lan, để vận chuyển về trụ sở Tập đoàn Vạn Thịnh Phát hoặc các địa điểm khác. Tuy nhiên, bà Ái không ký giấy tờ khi giao nhận tiền.

Có 12 đối tượng thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát được xác định đứng tên mở tài khoản tín dụng tại SCB và ký các chứng từ nộp tiền. Những người này bao gồm con gái bà Trương Mỹ Lan là Chu Duyệt Phấn và các cá nhân thân cận khác. Họ được bà Lan chỉ đạo mở các thẻ tín dụng và ký các hồ sơ chứng từ nộp tiền vào thẻ.

Khi đi cùng vợ chồng bà Trương Mỹ Lan sang Hồng Kông, những cá nhân này được bà Lan chỉ đạo sử dụng thẻ để thanh toán mua trang sức và các chi tiêu khác, nhưng họ không biết nguồn gốc tiền dùng để thanh toán.

Khoảng 180 cá nhân được thuê đứng tên các giám đốc công ty và ký các hợp đồng khống. Họ là những lao động tự do, không có việc làm ổn định. Họ được các đối tượng tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát thuê đứng tên cổ phần và làm giám đốc, kế toán trưởng các công ty "ma" thuộc tập đoàn.

Khi cần ký hồ sơ, chứng từ, những cá nhân này sẽ được gọi đến các chi nhánh SCB để ký các chứng từ rút, nộp tiền hoặc ủy nhiệm chi. Họ không biết nguồn gốc số tiền rút, nộp, chuyển và cũng không nhận được các khoản tiền này.

Cơ quan điều tra xác định những cá nhân này "là những người lệ thuộc, người làm công, ăn lương, thực hiện theo chỉ đạo, vai trò thứ yếu, không được Trương Mỹ Lan và đồng phạm trao đổi, bàn bạc trước khi thực hiện, không biết nguồn gốc tiền, không biết các hợp đồng, chứng từ chuyển tiền, rút tiền, nhận tiền đã được Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã 'lập khống'".

VKSND Tối cao cho rằng Cơ quan CSĐT Bộ Công an không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với những cá nhân liên quan đến vụ án Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2 là hợp lý. Những cá nhân này không biết về mục đích trái pháp luật của các hành vi hoặc chỉ làm theo chỉ đạo, không được hưởng lợi từ các hành vi phạm tội.

Tuy nhiên, đối với bà Trần Thị Thúy Ái, mặc dù không bị truy cứu trách nhiệm hình sự ở hành vi liên quan đến tội vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới, nhưng bà vẫn bị truy tố tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản vì tiếp nhận và xử lý, ký các chứng từ nộp tiền, rút tiền liên quan đến chuỗi hành vi tạo lập trái phiếu.