Lễ hội Đánh cá Đồng Hoa - Nét văn hóa độc đáo của người dân Hà Tĩnh

Vào tháng 5 âm lịch hàng năm, người dân Hà Tĩnh đổ về Đầm Vực để tham gia lễ hội đánh cá Đồng Hoa, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Lễ hội này đã được bảo tồn qua nhiều thế kỷ, trở thành một nét văn hóa độc đáo của người dân địa phương.

Lễ hội Đánh cá Đồng Hoa - Nét văn hóa độc đáo của người dân Hà Tĩnh

Vào sáng sớm ngày 29/6, hơn 300 người dân bao gồm đàn ông, phụ nữ, thanh niên và trẻ em đã tập trung tại Đầm Vực ở thôn Nam Viên, xã Xuân Viên, huyện Nghi Xuân để tham gia lễ hội đánh cá Đồng Hoa. Sau khi các bậc cao niên trong làng Nam Viên và cán bộ xã dâng hương và hoa quả tại ngôi miếu cạnh Đầm Vực, lễ hội chính thức được bắt đầu.

Tiếng trống lớn vang lên, người dân từ trên bờ rảo bước nhanh xuống đầm, tiếng cười nói rộn ràng cả vùng. Đầm Vực hay Vực Rào là một lạch nước sâu, trải dài theo chân núi Vực, với diện tích khoảng 30 ha. Vực có dòng nước trong mát, nhiều hang và đầm lầy, là nơi trú ngụ của các loài cá nước ngọt như chép, lóc, trê và ngạo.

Lễ hội Đánh cá Đồng Hoa - Nét văn hóa độc đáo của người dân Hà Tĩnh

Theo tư liệu lịch sử xã Xuân Viên, lễ hội đánh cá Đồng Hoa được khởi xướng vào đầu thế kỷ 18, thời hậu Lê. Vào thời điểm đó, Hào trưởng Đậu Danh Khiêm đã thảo hương ước quản lý làng xã với 5 điều khuyên và 10 điều cấm kỵ, trong đó có điều khoản "cấm bắt trộm cá Đầm Vực".

Nhằm thắt chặt tình đoàn kết và thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, ông Khiêm đã đề xướng tổ chức lễ đánh cá Đồng Hoa tại Đầm Vực vào một ngày vào dịp trung tuần tháng 5 âm lịch, khi mùa màng đã kết thúc. Sau lễ đánh cá, mọi nhà đều làm lễ cúng cơm mới, với những con cá tươi vừa bắt được từ Đầm Vực trên mâm cơm dâng lên bàn thờ tổ tiên.

Theo quy định của ban tổ chức, đàn ông sẽ cầm nơm đi trước, còn phụ nữ sẽ mang rớ vó đi theo sau. Người bắt được những con cá lớn nhất sẽ hô lên để người khác cùng hưởng ứng. Lễ hội diễn ra trong không khí vô cùng náo nhiệt, với tiếng trống rền vang, tiếng cười đùa của người dân, và những khoảnh khắc đẹp được ghi lại bởi nhiều tay máy ảnh chuyên nghiệp.

"Những lần trước tôi bắt được 4 kg, toàn cá chép và lóc nặng từ một kg trở lên. Năm nay số lượng giảm hẳn, trong gần 3 tiếng chỉ nơm được hơn 2 kg, chủ yếu là cá mái, rô phi loại nhỏ", ông Lê Hữu Tân, 54 tuổi, trú xã Xuân Viên chia sẻ.

Đến khoảng hơn 8h30, khi trời nắng gắt bắt đầu lên cao, người dân dần gom ngư cụ lên bờ và tản khỏi Đầm Vực. Trung bình mỗi người bắt được khoảng 3 kg cá, ít thì khoảng 0,5 kg. Nhiều người mặt mũi lấm lem bùn đất, quần áo ướt sũng nhưng vẫn tỏ ra vô cùng vui vẻ.

Anh Trần Thỏa, đến từ TP Hà Tĩnh cho biết: "Tôi rất phấn khởi vì được trải nghiệm dầm mình dưới nước và có thêm một số người bạn mới khi dự lễ hội".

Lễ hội đánh cá Đồng Hoa không chỉ là một nét văn hóa độc đáo của người dân Hà Tĩnh, mà còn là nơi để họ gặp gỡ, giao lưu và cầu mong một mùa màng bội thu. Qua nhiều thế kỷ, lễ hội này đã trở thành một sự kiện không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người dân địa phương.