Năng suất lao động Việt thấp do tâm lý thích nhảy việc

Vấn đề nhảy việc của người lao động được cho là một trong những nguyên nhân khiến năng suất lao động Việt Nam vẫn thấp so với các nước trong khu vực, mặc dù đã có nhiều cải thiện trong những năm gần đây. Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc giữ chân lao động có tay nghề, kéo theo tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực lành nghề.

Năng suất lao động Việt thấp do tâm lý thích nhảy việc

Theo số liệu của Ngân hàng Thế giới, năng suất lao động Việt Nam đã tăng trưởng 64% trong giai đoạn 2010-2020, nhanh hơn so với các quốc gia khác trong khu vực. Tuy nhiên, vẫn còn một khoảng cách đáng kể so với các nền kinh tế phát triển như Thái Lan và Singapore.

Năng suất lao động Việt thấp do tâm lý thích nhảy việc

Một trong những nguyên nhân dẫn đến năng suất lao động thấp của Việt Nam được cho là do tâm lý thích nhảy việc của người lao động. Theo ông Nguyễn Xuân Thắng, Tổng giám đốc Schaeffler Việt Nam, nhiều người lao động ở "tam giác kinh tế Đông Nam Bộ" có xu hướng tìm kiếm lợi ích ngắn hạn và coi nhảy việc là cách để nâng cao thu nhập.

Sự cạnh tranh gay gắt giữa các doanh nghiệp cũng góp phần vào tình trạng nhảy việc. Khi vào mùa cao điểm sản xuất, các công ty thường ra sức thu hút và lôi kéo nhân sự, dẫn đến chu kỳ nghỉ việc và tuyển dụng liên tục.

Ngoài tâm lý thích nhảy việc, còn có một số nguyên nhân khác dẫn đến năng suất lao động của Việt Nam chưa cao. Tiến sĩ Nguyễn Quốc Việt, Viện phó Viện nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) cho rằng chất lượng lao động Việt Nam, đặc biệt là kỹ năng làm việc và tiếp nhận công nghệ, chỉ ở mức trung bình thấp.

Ông Việt giải thích rằng Việt Nam mới chuyển đổi từ nông nghiệp sang công nghiệp, nên tâm lý làm việc tiểu nông và tác phong chưa chuyên nghiệp vẫn còn tồn tại. Bên cạnh đó, điều kiện sức khỏe và vật chất của người lao động chưa được đảm bảo, ảnh hưởng đến khả năng tập trung và hiệu suất làm việc.

Chuyên gia Trần Anh Tuấn, Phó chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp TP.HCM, cho rằng không thể đổ lỗi vấn đề năng suất cho người lao động. Cân bằng cung cầu lao động và điều kiện sản xuất kinh doanh đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng suất.

Ông Tuấn nhấn mạnh rằng đào tạo nguồn lao động trong tương lai không chỉ cần tập trung vào nâng cao tay nghề và sử dụng công nghệ, mà còn phải chú trọng đến đạo đức và ý thức. Ông cũng khuyến khích các doanh nghiệp sử dụng lao động một cách hợp lý, chú trọng vào an sinh xã hội và nâng cao trình độ của người lao động.

Để giải quyết tình trạng nhảy việc và nâng cao năng suất lao động, doanh nghiệp Schaeffler Việt Nam đã triển khai các chiến lược riêng cho từng khu vực. Ví dụ, họ hợp tác với một nhà cung cấp tương tự ở miền Bắc, nơi người lao động có tỷ lệ nhảy việc thấp hơn vì ưu tiên sự ổn định và gần gia đình.

Doanh nhân Matsuo Tomoyuki, Chủ tịch Hiệp hội Ẩm thực Nhật Bản - Việt Nam, cho rằng vấn đề cần thay đổi là cách nhìn của người quản lý. Ông đánh giá cao chất lượng làm việc của người lao động Việt, bao gồm tính chăm chỉ, sự trung thành và lòng tự trọng. Theo ông Matsuo, các nhà quản lý nên tìm cách phát huy những điểm mạnh này thay vì cố gắng thay đổi bản chất của người lao động.

Vấn đề năng suất lao động Việt Nam thấp là một vấn đề phức tạp, có nhiều nguyên nhân khác nhau. Tâm lý thích nhảy việc được cho là một trong những nguyên nhân chính, bên cạnh các yếu tố như chất lượng lao động, điều kiện làm việc và chiến lược quản lý. Để giải quyết triệt để vấn đề này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp, chính phủ và xã hội, nhằm tạo ra một môi trường làm việc ổn định, công bằng và có động lực, giúp người lao động phát huy hết tiềm năng của mình và đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước.