Ngôi nhà cổ trăm tuổi của gia tộc giàu có bậc nhất làng "tăng người giàu" ở Sài Gòn xưa

Lọt thỏm giữa khuôn viên 4 bề cỏ dại, căn nhà hơn trăm tuổi của gia tộc giàu có bậc nhất làng "tăng người giàu" tại Sài Gòn xưa từng được nhận định là một trong những nhà cổ đẹp nhất TP Thủ Đức, mang trong mình một vẻ đẹp kiến trúc độc đáo và câu chuyện lịch sử đầy thú vị.

Ngôi nhà cổ trăm tuổi của gia tộc giàu có bậc nhất làng "tăng người giàu" ở Sài Gòn xưa

Dưới chân con dốc ngắn thuộc phường Tăng Nhơn Phú A (TP Thủ Đức, TPHCM), ngôi nhà cổ trăm tuổi nổi bật giữa khu đất vuông vức, rộng khoảng 4.000m2. Đây là ngôi nhà được cụ Nguyễn Văn Giác (1875-1970) xây dựng và hiện được ông Nguyễn Minh Luận (67 tuổi, cháu nội cụ Giác) quản lý.

Căn nhà được xây dựng theo kiểu nhà rường Huế với diện tích xây cất khoảng 500m2, gồm 3 gian, 2 chái. Phía trước căn nhà là bức tường với hệ thống cột, mái vòm được trang trí bằng các họa tiết đắp nổi đẹp mắt theo phong cách châu Âu. Sau bức tường này, căn nhà được dựng bằng gỗ quý, kết nối với nhau bằng kỹ thuật ghép mộng tinh xảo.

Ngôi nhà cổ trăm tuổi của gia tộc giàu có bậc nhất làng "tăng người giàu" ở Sài Gòn xưa

Bên trên bộ cửa chính là vách gỗ được chạm lộng các họa tiết tinh xảo, vừa để trang trí vừa có tác dụng lấy sáng cho căn nhà. Các vì kèo cũng được chạm khắc hình linh vật, họa tiết mềm mại, đẹp mắt. Bên trong nhà là hệ thống cột tròn từ gỗ quý, vẫn bóng mượt và chắc chắn sau hơn trăm năm.

Căn nhà được ngăn đôi bởi vách gỗ chạm lộng, cẩn xà cừ lấp lánh. Trước và trên bức vách này, gia đình ông Luận đặt các ban thờ Phật và cụ Giác. Phía sau vách có bàn thờ vợ của cụ Giác. Toàn bộ nền nhà được lót bằng gạch lục giác màu đỏ, một loại gạch hiếm gặp trong những căn nhà cổ khác tại TPHCM.

Ngôi nhà cổ trăm tuổi của gia tộc giàu có bậc nhất làng "tăng người giàu" ở Sài Gòn xưa

Phía sau nhà cổ còn có một nhà khác được gọi là nhà sau, cách nhà trước bởi giếng trời, nơi từng trồng nhiều loại hoa cảnh quý. Theo ông Luận, ngày xưa, chỉ có đàn ông mới được sinh hoạt ở nhà trước. Nữ giới, người giúp việc chỉ được sinh hoạt ở nhà sau.

Trước đây, ngôi nhà cổ được người chú của ông Luận chăm sóc. Năm 1975, ông Luận được gia đình giao nhiệm vụ bảo quản căn nhà. Ngày dọn đến ở, ông Luận cảm thấy áp lực, lo lắng bởi căn nhà quá rộng lại có dấu hiệu xuống cấp theo thời gian, cần số tiền lớn để trùng tu.

Ngôi nhà cổ trăm tuổi của gia tộc giàu có bậc nhất làng "tăng người giàu" ở Sài Gòn xưa

Một thời, ngôi nhà của cụ Giác từng được nhận định là một trong những nhà cổ đẹp nhất TP Thủ Đức. Hiện nay, phần đất xung quanh căn nhà ngập nước khiến cỏ dại mọc um tùm. Sau nhiều năm, cây cỏ gần như bao phủ 3 mặt căn nhà cổ. Khoảng sân rộng trước căn nhà cũng chìm trong nước, không thể đi lại.

Dù vậy, vẻ đẹp của căn nhà vẫn nổi bật giữa 4 bề cây cỏ, khiến khách tham quan vừa thích thú vừa có cảm giác tiếc nuối. Những bức tường vôi đã ngả màu thời gian, những cột gỗ đã trở nên bạc phếch, nhưng ngôi nhà vẫn đứng vững, như một minh chứng cho sự giàu có và thịnh vượng của một gia tộc xưa.

Ngôi nhà cổ trăm tuổi của gia tộc giàu có bậc nhất làng "tăng người giàu" ở Sài Gòn xưa

Ngôi nhà cổ trăm tuổi của gia tộc giàu có bậc nhất làng "tăng người giàu" ở Sài Gòn xưa không chỉ là một công trình kiến trúc đẹp mà còn là một di sản văn hóa quý báu, lưu giữ những câu chuyện lịch sử và sự thăng trầm của một thời đại. Dù hiện trạng ngôi nhà đang xuống cấp, nhưng vẻ đẹp độc đáo của nó vẫn mãi trường tồn, khiến người ta thêm trân trọng giá trị của những di sản kiến trúc xưa.