Quản lý kê khai tài sản, thu nhập: Thực trạng và giải pháp ngăn chặn tham nhũng

Thanh tra Chính phủ nêu thực trạng kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ và đề xuất giải pháp quan trọng để phòng chống tham nhũng. Bài viết phân tích những quy định hiện hành, nỗ lực xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia và định hướng xác minh tài sản của các cơ quan chức năng.

Quản lý kê khai tài sản, thu nhập: Thực trạng và giải pháp ngăn chặn tham nhũng

Việc kê khai tài sản, thu nhập hàng năm của cán bộ theo Nghị định 130 năm 2020 của Chính phủ là một trong những biện pháp quan trọng trong phòng chống tham nhũng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn nhiều trường hợp kê khai không trung thực, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng sau khi bị cơ quan điều tra khám xét.

Cử tri TP Đà Nẵng đã phản ánh tình trạng này trước kỳ họp Quốc hội. Trả lời về vấn đề này, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã nêu rõ sự cần thiết của việc thực hiện nghiêm túc và hiệu quả công tác kiểm soát tài sản, thu nhập.

Trong những năm gần đây, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều quy định và biện pháp để siết chặt công tác quản lý kê khai tài sản, thu nhập. Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018, Nghị định số 130 năm 2020 của Chính phủ, Quy chế phối hợp giữa các Cơ quan kiểm soát tài sẵn, thu nhập được ban hành tại Quyết định số 56 của Bộ Chính trị là những văn bản pháp lý quan trọng trong lĩnh vực này.

Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành Quyết định số 390 về Đề án "Xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập" nhằm hiện đại hóa, số hóa công tác kiểm soát tài sản, thu nhập. Đề án này được kỳ vọng sẽ giúp phòng ngừa, phát hiện và xử lý tham nhũng hiệu quả hơn.

TTCP đang tích cực triển khai các nhiệm vụ của Đề án 390. Cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập sẽ lưu trữ, bảo vệ an toàn, cung cấp chính xác, đầy đủ và kịp thời các thông tin liên quan đến kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ.

Dữ liệu này có ý nghĩa quan trọng trong phòng chống tham nhũng, góp phần hiện đại hóa, chuyển đổi số công tác kiểm soát tài sản, thu nhập. Ngoài ra, cơ sở dữ liệu còn giúp thiết lập hạ tầng công nghệ thông tin, các quy trình và quy định để nâng cao hiệu quả của công tác này.

Theo định hướng của Thủ tướng Chính phủ, xác minh tài sản, thu nhập được thực hiện hàng năm đối với những người có nghĩa vụ kê khai. TTCP đã có văn bản hướng dẫn và các bộ, ngành, địa phương ban hành kế hoạch, triển khai việc xác minh theo hình thức lựa chọn ngẫu nhiên.

Trong 6 tháng đầu năm 2024, đã có 282.826 người kê khai tài sản, thu nhập; 2.518 người được xác minh; 4 người bị kỷ luật do kê khai không trung thực. Đây là kết quả tích cực của công tác kiểm soát tài sản, thu nhập, thể hiện sự quyết tâm của các cơ quan chức năng trong phòng chống tham nhũng.

Để nâng cao hiệu quả kiểm soát tài sản, thu nhập, TTCP và các cơ quan chức năng đề xuất một số giải pháp sau:

* Triển khai toàn diện và đồng bộ các quy định của pháp luật về phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác kiểm soát tài sản, thu nhập.

* Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện và đưa vào sử dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập.

* Tăng cường phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong rà soát, phát hiện và xử lý những trường hợp kê khai tài sản, thu nhập không trung thực.

* Đổi mới phương thức, nội dung kiểm tra, xác minh, giám sát tình hình quản lý và sử dụng tài sản công của cơ quan, tổ chức, đơn vị.

Việc thực hiện nghiêm túc và hiệu quả công tác kiểm soát tài sản, thu nhập là một trong những giải pháp quan trọng trong phòng ngừa, phát hiện và xử lý tham nhũng. Các nỗ lực của TTCP và các cơ quan chức năng trong việc triển khai các quy định pháp luật, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia và tăng cường phối hợp sẽ góp phần làm trong sạch bộ máy nhà nước, xây dựng chính quyền liêm chính, đáp ứng lòng mong mỏi của người dân.