Rút BHXH Một Lần Đế Rồi Đóng Lại: Bài Toán Nan Giải của Người Lao Động

Luật BHXH cho phép người lao động đã rút BHXH một lần được tham gia đóng BHXH lại. Điều này đang trở thành một bài toán nan giải khi rất nhiều người rút BHXH một lần rồi ngay lập tức quay trở lại đóng BHXH. Hiện tượng này không chỉ gây thiệt thòi cho người lao động mà còn ảnh hưởng đến hệ thống an sinh xã hội.

Rút BHXH Một Lần Đế Rồi Đóng Lại: Bài Toán Nan Giải của Người Lao Động

Theo Luật BHXH hiện hành, người lao động sau 12 tháng không tham gia BHXH và thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm có thể rút BHXH một lần. Quy định này tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động rời khỏi hệ thống BHXH và tham gia đóng BHXH lại từ đầu.

Nhiều người lao động đưa ra lý do rút BHXH một lần vì không có lựa chọn khác. Họ rơi vào tình trạng khó khăn về tài chính và cần một khoản tiền để chi tiêu, trang trải cuộc sống.

Theo BHXH Việt Nam, tại thời điểm người lao động đề nghị cơ quan BHXH giải quyết hưởng BHXH một lần, họ chưa có việc làm và không tiếp tục đóng BHXH. Do đó, việc giải quyết hưởng BHXH một lần là đúng quy định.

Tuy nhiên, Luật BHXH sửa đổi, có hiệu lực từ 1-7-2025, quy định rằng NLĐ có thời gian đóng BHXH trước ngày luật này có hiệu lực thi hành, sau 12 tháng không tham gia BHXH bắt buộc, tự nguyện và thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được rút BHXH một lần. Sau thời gian luật có hiệu lực thi hành sẽ không được rút BHXH một lần nữa.

BHXH các tỉnh, thành ghi nhận một số người lao động lập hồ sơ hưởng BHXH một lần sau khi nhận tiền, rồi lập tức quay trở lại đóng BHXH. Thậm chí, có trường hợp tham gia lại ngay trong ngày nhận tiền.

Những trường hợp này đều được giải quyết đúng quy định do tại thời điểm họ đề nghị hưởng BHXH một lần, họ không có việc làm và không tiếp tục đóng BHXH. Tuy nhiên, khi có việc làm mới, họ có thể tham gia đóng BHXH lại từ đầu.

Theo BHXH Việt Nam, việc giải quyết hưởng BHXH một lần đối với người lao động trong những trường hợp này không vi phạm điều kiện hưởng BHXH một lần. Tuy nhiên, điều này vẫn gây ra nhiều lo ngại về sự bền vững của hệ thống an sinh xã hội.

Người lao động rút BHXH một lần và sau đó đóng lại từ đầu sẽ mất số năm đóng BHXH trước đó. Điều này dẫn đến nguy cơ mất quyền lợi về hưu, cụ thể là lương hưu thấp hoặc thậm chí mất cơ hội có lương hưu.

Để giải quyết khó khăn về tài chính trước mắt, người lao động có thể bảo lưu thời gian đóng BHXH. Khi có điều kiện, họ có thể tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc tự nguyện. Người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí.

BHXH Việt Nam khuyến cáo người lao động không nên rút BHXH một lần để tránh mất quyền lợi về hưu. Trong trường hợp có khó khăn trước mắt, họ có thể sử dụng các giải pháp khác như bảo lưu thời gian đóng BHXH.

Theo số liệu thống kê của BHXH Việt Nam, từ ngày 1-1-2016 đến 31-8-2024, cả nước có trên 1,285 triệu người hưởng BHXH một lần nhưng sau đó quay lại tham gia BHXH. Điều này cho thấy tình trạng rút BHXH một lần đang trở nên phổ biến.

BHXH Việt Nam cho biết, nhóm tuổi dễ rút BHXH một lần nhất là từ 20 đến dưới 40 (khoảng 78%). Lý do chính là ở nhóm tuổi này thường chịu nhiều áp lực công việc, nhảy việc nhiều.

Luật BHXH sửa đổi, có hiệu lực từ 1-7-2025, sẽ chỉ cho phép rút BHXH một lần trong những trường hợp người đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ năm đóng BHXH, ra nước ngoài định cư, mắc một số bệnh hiểm nghèo hoặc có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.