04:09 06-12-2024
Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ đột quỵ cao nhất thế giới, gấp 4 lần so với các nước phát triển như New Zealand. Cứ 3 người Việt thì có 1 người bị đột quỵ, trong đó 53% xảy ra ở những người dưới 70 tuổi. Mặc dù nguyên nhân chính gây ra đột quỵ là do vấn đề huyết áp, nhưng việc kiểm soát huyết áp ở người dân vẫn còn rất yếu kém, dẫn đến tỷ lệ tử vong cao và xu hướng trẻ hóa của bệnh.
Việt Nam dẫn đầu tỷ lệ đột quỵ, 3 người có 1 người bị đe dọa
Tại tọa đàm "Những đổi mới trong chăm sóc sức khoẻ tim mạch và điều trị đột quỵ" do Quỹ VinFuture tổ chức, các chuyên gia đã đưa ra thông tin đáng chú ý về tình hình đột quỵ tại Việt Nam. Theo đó, Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ đột quỵ cao nhất thế giới. Cứ 3 người Việt thì có 1 người bị đột quỵ, cao gấp 4 lần so với New Zealand. Trên toàn cầu, cứ 4 người thì có 1 người bị đột quỵ, trong khi ở Việt Nam tỷ lệ này lên đến 3 - 1. Đáng báo động hơn, 53% người bị đột quỵ ở Việt Nam ở độ tuổi dưới 70.
Theo PGS. Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai, mỗi năm Việt Nam ghi nhận thêm hơn 2.000 ca đột quỵ mới. Tỷ lệ tử vong trong vòng 90 ngày sau đột quỵ vào khoảng 10%. Không chỉ tăng tỷ lệ tử vong, đột quỵ tại Việt Nam còn có xu hướng trẻ hóa đáng kể.
Trên thế giới, trung bình mỗi năm có khoảng 10,8 triệu người tử vong vì đột quỵ, tương đương gần 30.000 người tử vong mỗi ngày. Theo nghiên cứu của GS. Alta Schutte, Trưởng nhóm nghiên cứu về Tim mạch, Mạch máu và Chuyển hóa tại Khoa Y, Đại học New South Wales, Australia, hơn 70% số ca đột quỵ có liên quan đến vấn đề huyết áp.
GS. Schutte cho biết, tăng huyết áp là một vấn đề sức khỏe phổ biến trong xã hội hiện đại. Tuy nhiên, việc kiểm soát huyết áp ở người dân hiện nay đang không hiệu quả, ngay cả ở các nước đang phát triển. Nước có tỷ lệ kiểm soát huyết áp cao nhất chỉ đạt 64%, trong khi con số trung bình toàn cầu chỉ là 23% đối với nữ giới và 18% đối với nam giới.
Điều này có nghĩa là 77% nữ giới và 82% nam giới không được kiểm soát huyết áp tốt. Ngay cả khi đã được kiểm soát, không phải ai cũng tuân thủ điều trị. Trong số các bệnh nhân được điều trị huyết áp, tỷ lệ chậm trễ trong điều chỉnh phác đồ điều trị lên đến 87%.
GS. Schutte giải thích một số lý do dẫn đến tình trạng chậm trễ và không tuân thủ điều trị, bao gồm cảm giác căng thẳng khi khám bệnh, bỏ khám, bỏ thuốc, các kỹ thuật đo huyết áp không chính xác và hướng dẫn y tế quá dài dòng, khó hiểu.
Để cải thiện tình hình kiểm soát huyết áp, GS. Schutte đề xuất phương pháp tiếp cận tích cực, bao gồm tối giản hướng dẫn y tế trong 1 trang giấy, giúp bệnh nhân dễ hiểu và tuân thủ hơn. Bên cạnh đó, việc kết hợp 2-3 loại thuốc liều thấp vào nhau cũng giúp người bệnh thuận tiện hơn trong quá trình điều trị.
Hiện nay, các phòng thí nghiệm đã phát triển loại thuốc kết hợp chữa cả huyết áp và tiểu đường chỉ trong 1 viên. Trong tương lai, các phương pháp kết hợp 3 loại thuốc vào 1 viên sẽ tiếp tục được nghiên cứu.
GS. Valery Feigin cũng giới thiệu một ứng dụng thông minh do ông phát triển, mang tên Stroke Riskometer. Ứng dụng này đã được sử dụng rộng rãi tại hơn 100 quốc gia để đánh giá nguy cơ đột quỵ của mỗi cá nhân, từ đó ngăn ngừa hiệu quả căn bệnh này.
Ứng dụng có các tính năng như nhắc uống thuốc đúng giờ, cảnh báo yếu tố nguy cơ, thiết lập mục tiêu thay đổi lối sống, kiểm soát huyết áp và cung cấp lời khuyên từ chuyên gia.
Bên cạnh phương pháp điều trị, truyền thông thay đổi lối sống lành mạnh cũng là một giải pháp quan trọng để người dân tự kiểm soát nguy cơ đột quỵ. GS Schutte khuyên rằng, ngoài việc vận động thể chất thường xuyên, người dân nên chế độ ăn giảm muối và đường, đặc biệt là đối với người trên 60 tuổi.
"Thay thế muối ăn thông thường bằng muối có tỷ lệ kali 26% sẽ giúp giảm tỷ lệ đột quỵ và biến cố tim mạch", GS. Schutte chia sẻ.